Akt urodzenia Agnieszki Pander z domu Poloczek

14 kwietnia 1878 roku w Rossbergu / Rozbarku urodziłą się Agnieszka Anastazja (moja praprababcia), córka wolnego zagrodnika Łukasza Poloczka i Eliżbiety Spyra. Miała liczne rodzeństwo, w tym m.in. : Ignacego Karol Konstantego, Walentego Konstantego i Marię Katarzynę Poloczek.      

Chrzestnymi byli: Konstantyn Smidla oraz Marianna Schigulski.

Zmarła 21.07.1958 roku w Gierałtowicach.                                                                                                                            

Więcej o rodzinie Pander, mężu oraz synach Agnieszki tutaj.

Akt ślubu Juliusza Orlowskiego i Emilii Nocoń

"Nr 36 

Knurów, dnia szóstego września tysiąc dziewięćset dwadzieścia siedem

Przed niżej podpisanym urzędnikiem stanu cywilnego stawili się w celu zawarcia związku małżeńskiego:

1. Juljusz Feliks Orłowski, górnik, wdowiec, katolickiego wyznania urodzony dnia dwunastego kwietnia roku tysiąc dziewięćset pierwszego w Starem Zabrzu, zamieszkały w Knurowie, syn Antoniego Orłowskiego i żony jego Albiny z domy Smolik zamieszkałych w Gierałtowicach

2. Emilja Barbara Nocoń, bez zawodu, wolna, katolickiego wyznania urodzona dnia dwudziestego szóstego listopada roku tysiąć dziewięćset czwartego w Orzegowie, zamieszkała w Knurowie, córka Mikołaja Noconia i żony jego Anny z domu Bismor, zmarłych i ostatnio zamieszkałych w Knurowie 

Jako świadkowie przybrani zostali i stawili się:

3. August Rudzki, szklarz, w wieku 55 lat, zamieszkały w Knurowie

4. Józef Witek, solarz, w wieku  53 lat, zamieszkały w Knurowie"

Co ciekawe w poniższym akcie po raz pierwszy występuje błąd pisowni, urzędnik stanu cywilnego zapisał nazwisko Orłowski...Juliusz natomiast podpisał się prawidłowym nazwiskiem po ojcu i innych przodkach: Orlowski. Od tego czasu błąd ten występował w USC Knurów oraz był powielany w większości metryk po dziś dzień.

Rodziny Pander kolejny krok w przeszłość

Pander - od niemieckiej nazwy osobowej Ponder, ta od średnio-wysoko-niemieckiego phender, phander ‘komornik, egzekutor’.

źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Kraków 2001

Wychodząc poza zainteresowanie historią dziadka Piotra Pandra, korzystając z dobrodziejstwa Narodowej Biblioteki Cyfrowej połączyłam źródła rodzinne z metrykami USC Kamień (dziś Brzozowice-Kamień - dzielnica Piekar Śląskich).

Rodzina Pander, Boże Narodzenie w 1935 roku 

Ojcem Piotra Pandra był Karol Pander - górnik, później prowadził oberżę przy dzisiejszej ul. Hallera w Rybniku. Matką Piotra była Agnieszka Poloczek, córka Łukasza i Elżbiety. 

" Rzymskokatolicka parafia Matki Bożej Bolesnej w Rybniku

ŚWIADECTWO ŚMIERCI

Nazwisko, zawód i wiek: Pander Karol - oberżysta

udar mózgu - ojciec Nikodem, matka Karolina zd. Kolałorz

Umarł dnia 06.10.1931 w Rybniku

Pochowany dnia 08.10.1931 w Rybniku

Rybnik, dnia 28.12.1994

Zgodność z miejscowymi księgami parafialnymi potwierdza: Radwański"

Karol Pander według całkiem niedawnego odpisu aktu zgonu był synem 

Nikodema i Karoliny Kolałorz. Nazwisko Kolałorz było dla mnie dość "podejrzane", ponieważ nie udało mi się znaleźć żadnych informacji o istnieniu takiego lub podobnego nazwiska.

Podejrzenia te potwierdziły się, gdy

Historia knurowskiego kościółka św. Wawrzyńca i krzyża dziadka Kwittka

Tymczasowy św. Wawrzyniec

Na wzgórzu tuż przy stawie zamkowym w Knurowie, w otoczeniu korony drzew, stał piękny drewniany kościółek, wzniesiony pod koniec XVI wieku. Bliski Bogu i bliski ludziom, którzy w jego pobliżu mieszkali. Patronował mu święty Wawrzyniec, czy strzec miał go przed pożarem, który strawił poprzedni kościółek? Czy patron pozostał kontynuacją poprzedniej rozebranej, zbutwiałej świątyni? Wewnątrz umieszczona była rzeźba patrona oraz św. Anny Samotrzeciej. Najpiękniejszą Mamą knurowian była jednak gotycka rzeźba Madonny z 1420 roku o łagodnej twarzy, w symbolice Bożych łask i zwycięstwa nad złem. To do niej przychodzono z modlitwą i prośbami w czasach trudnych i tych łatwiejszych, pod jej stopami przez wieki chrzczono dzieci, błogosławiono małżonków, żegnano zmarłych.

Kościół Cyryla i Metodego w Knurowie

Z czasem kościół zaczął odbiegać od zwiększających się oczekiwań parafii. W kolejnych latach kościół został sprzedany, za tą ilość funduszy, wsparcie parafii oraz sprzedaż ziemskich własności kościelnych udało się stworzyć tymczasowy kościół św. Wawrzyńca (dzisiejsze salki katechetyczne) oraz z czasem docelowy kościół pod wezwaniem św. Cyryla i Metodego. Gdzie znalazła się drewniana perła Knurowa?

Co więcej o prababci Emilii?

O prababci Emilii Orlowskiej z d. Nocon pisałam jakiś czas temu tutaj. To zdecydowanie ta część drzewa genealogicznego o której wiadomości były szczątkowe, lekko zaniedbane przez męską część rodziny. Korzystając z kilku chwil wolnego czasu poza życiem akademickim dotarłam do wielu nowych informacji, którymi z przyjemnością się dzielę.

Emilia Barbara Nocon urodziła się 26 listopada 1904 roku w Orzegowie (dziś dzielnica Rudy Śląskiej). W rzeczywistości większość życia mieszkała w Knurowie, zamieszkując początkowo III a później IV Koloniję Robotniczą.

Od dłuższego czasu przymierzałam do odkrycia całej historii. Dodatkowym utrudnieniem poszukiwań był brak imion rodziców Emilii w księdze pogrzebowej knurowskiej parafii. Szczegółowe informacje spoczywały natomiast w USC, gdzie otrzymałam odpis aktu zgonu. 

W informacjach zostawionych przez dziadka rodzicami Emilii mieli być Mikołaj Nocon i Agnieszka Smolnik. Ku mojemu zdziwieniu było trochę inaczej... w rzeczywistości Emilia była córką Mikołaja Nocon i ...